สงครามไม่มีวันเลิก!
พระธรรม 1พงศ์กษัตริย์ 16:1-34
อ้างอิง 1พกษ.6:11;11:2;12:30;13:32;14:7-9,11;15:30-33;16:3,7,11;20:12;25:30;2พกษ.9:9,31,34;13:6; 2พศด.19:2;16:7;20:34
บทนำ ความบาปชั่วทำให้แผ่นดินนองเลือด อย่าให้ชีวิตของเราหลงละเลิงอยู่ในบาปและชวนผู้อื่นให้ทำบาป เพราะจะเป็นเหตุให้พระพิโรธของพระเจ้าเทลงมาเหนือพวกเรา!
บทเรียน
16:1 “แล้วพระวจนะของพระยาห์เวห์ได้มาถึงเยฮูบุตรฮานานี กล่าวโทษบาอาชาว่า”
(And the word of the Lord came to Jehu the son of Hanani against Baasha, saying, )
16:2 “ในเมื่อเราได้เชิดชูเจ้าขึ้นมาจากผงคลี และตั้งเจ้าเป็นประมุขเหนืออิสราเอลประชากรของเรา แต่เจ้าได้ดำเนินตามทางของเยโรโบอัม และได้ทำให้อิสราเอลประชากรของเราทำบาป ทำให้เราโกรธด้วยบาปของเขาทั้งหลาย”
(“Since I exalted you out of the dust and made you leader over my people Israel, and you have walked in the way of Jeroboam and have made my people Israel to sin, provoking me to anger with their sins, )
16:3 “นี่แน่ะบาอาชา เราจะกวาดล้างเจ้าและราชวงศ์ของเจ้าให้สิ้น และทำให้ราชวงศ์ของเจ้าเหมือนกับราชวงศ์ของเยโรโบอัมบุตร เนบัท”
(behold, I will utterly sweep away Baasha and his house, and I will make your house like the house of Jeroboam the son of Nebat. )
16:4 “ผู้ใดในวงศ์บาอาชาที่ตายในเมือง สุนัขจะกิน และผู้ใดที่ตายในทุ่งนา นกในอากาศจะกิน”
(Anyone belonging to Baasha who dies in the city the dogs shall eat, and anyone of his who dies in the field the birds of the heavens shall eat.” )
16:5 “ส่วนพระราชกิจอื่นๆ ของบาอาชา และสิ่งที่พระองค์ทรงทำ และพระราชอำนาจของพระองค์ ได้บันทึกไว้ในหนังสือพงศาวดาร กษัตริย์แห่งอิสราเอลไม่ใช่ หรือ?”
(Now the rest of the acts of Baasha and what he did, and his might, are they not written in the Book of the Chronicles of the Kings of Israel? )
16:6 “และบาอาชาทรงล่วงหลับไปอยู่กับบรรพบุรุษของพระองค์ และเขาฝังพระศพไว้ที่เมืองทีรซาห์ และเอลาห์พระราชโอรสก็ ขึ้นครองราชย์แทน”
(And Baasha slept with his fathers and was buried at Tirzah, and Elah his son reigned in his place.)
16:7 “ยิ่งกว่านั้นอีกพระวจนะของพระยาห์เวห์ได้มาโดยผู้เผยพระวจนะเยฮูบุตร ฮานานี กล่าวโทษบาอาชาและเชื้อวงศ์ของพระองค์ ทั้งเรื่องความชั่วทุกอย่างซึ่งทรงทำในสายพระเนตรของพระยา ห์เวห์ คือทำให้พระองค์กริ้วด้วยพระราชกิจแห่งพระหัตถ์ของพระราชา ที่เป็นเหมือนกับราชวงศ์ของเยโรโบอัม และเรื่องที่บาอาชาทรงทำลายราชวงศ์นั้นด้วย”
(Moreover, the word of the Lord came by the prophet Jehu the son of Hanani against Baasha and his house, both because of all the evil that he did in the sight of the Lord, provoking him to anger with the work of his hands, in being like the house of Jeroboam, and also because he destroyed it. )
16:8 “ในปีที่ยี่สิบหกแห่งรัชกาลอาสากษัตริย์ของยูดาห์ เอลาห์พระราชโอรสของบาอาชาทรงเริ่มครองอิสราเอลในเมืองทีรซาห์ และทรงครองอยู่สองปี”
(In the twenty-sixth year of Asa king of Judah, Elah the son of Baasha began to reign over Israel in Tirzah, and he reigned two years. )
16:9 “แต่ศิมรีข้าราชการของพระองค์ ซึ่งเป็นผู้บัญชาการกองรถรบครึ่งหนึ่งของพระองค์ ได้คิดกบฏต่อพระองค์เมื่อพระองค์ประทับที่เมืองทีรซาห์ พระองค์ทรงดื่มจนเมาในบ้านของอารซา ผู้บัญชาการราชสำนักในเมืองทีรซาห์”
(But his servant Zimri, commander of half his chariots, conspired against him. When he was at Tirzah, drinking himself drunk in the house of Arza, who was over the household in Tirzah, )
16:10 “ศิมรีได้เข้ามาฟันพระองค์ล้มลงและประหารพระองค์เสีย ในปีที่ยี่สิบเจ็ดแห่งรัชกาลอาสาพระราชาของยูดาห์ แล้วก็ขึ้นเป็นกษัตริย์แทน”
(Zimri came in and struck him down and killed him, in the twenty-seventh year of Asa king of Judah, and reigned in his place. )
16:11 “และต่อมาเมื่อศิมรีทรงเป็นกษัตริย์ พอประทับบนบัลลังก์ ก็ทรงประหารราชวงศ์ของบาอาชาเสียสิ้นพระองค์ไม่ทรงเหลือชายสักคนเดียวที่เป็นญาติสนิท หรือมิตรสหายของบาอาชาไว้เลย”
(When he began to reign, as soon as he had seated himself on his throne, he struck down all the house of Baasha. He did not leave him a single male of his relatives or his friends. )
16:12 “ดังนั้นศิมรีทรงทำลายราชวงศ์ของบาอาชาจนสิ้นตามพระวจนะของพระยาห์เวห์ซึ่งทรงกล่าวโทษบาอาชาโดยเยฮูผู้เผยพระวจนะ”
(Thus Zimri destroyed all the house of Baasha, according to the word of the Lord, which he spoke against Baasha by Jehu the prophet, )
16:13 “เพราะบาปทั้งสิ้นของบาอาชาและบาปของเอลาห์ พระราชโอรสของพระองค์ซึ่งได้ทรงกระทำและทรงทำให้อิสราเอลทำบาปด้วย ทำให้พระยาห์เวห์พระเจ้าแห่งอิสราเอลกริ้วด้วยเรื่อง รูปเคารพ”
(for all the sins of Baasha and the sins of Elah his son, which they sinned and which they made Israel to sin, provoking the Lord God of Israel to anger with their idols. )
16:14 “ส่วนพระราชกิจอื่นๆ ของเอลาห์และทุกสิ่งซึ่งทรงกระทำ ได้บันทึกไว้ในหนังสือพงศาวดารกษัตริย์แห่งอิสราเอลไม่ใช่หรือ?”
(Now the rest of the acts of Elah and all that he did, are they not written in the Book of the Chronicles of the Kings of Israel? )
16:15 “ในปีที่ยี่สิบเจ็ดแห่งรัชกาลอาสากษัตริย์แห่งยูดาห์ ศิมรีทรงครองราชย์ได้เจ็ดวันในเมืองทีรซาห์ ส่วนไพร่พลได้ตั้งค่ายรบกับเมืองกิบเบโธนของคนฟีลิสเตีย”
(In the twenty-seventh year of Asa king of Judah, Zimri reigned seven days in Tirzah. Now the troops were encamped against Gibbethon, which belonged to the Philistines, )
16:16 “เมื่อไพร่พลซึ่งตั้งค่ายอยู่นั้นทราบข่าวว่า “ศิมรีได้กบฏและได้ปลงพระชนม์พระราชาเสียแล้ว” คนอิสราเอลทั้งสิ้นจึงตั้งอม-รีผู้บัญชาการกองทัพให้เป็น พระราชาเหนืออิสราเอลในวันนั้นที่ในค่าย”
(and the troops who were encamped heard it said, “Zimri has conspired, and he has killed the king.” Therefore all Israel made Omri, the commander of the army, king over Israel that day in the camp. )
16:17 “อม-รีและคนอิสราเอลทั้งสิ้นได้ขึ้นไปจากเมืองกิบเบโธน เขาทั้งหลายเข้าล้อมเมืองทีรซาห์”
(So Omri went up from Gibbethon, and all Israel with him, and they besieged Tirzah. )
16:18 “และต่อมาเมื่อศิมรีทรงเห็นว่าเมืองนั้นแตกแล้ว ก็เสด็จเข้าไปในป้อมของพระราชวัง และทรงเผาพระราชวังเสียด้วยไฟ และสิ้นพระชนม์”
(And when Zimri saw that the city was taken, he went into the citadel of the king’s house and burned the king’s house over him with fire and died, )
16:19 “เพราะบาปซึ่งพระองค์ทรงทำไว้ คือทรงทำชั่วในสายพระเนตรพระยาห์เวห์ ทรงดำเนินในทางของเยโรโบอัมและด้วยบาปซึ่งพระองค์ทรงทำ ทรงนำอิสราเอลทำบาปด้วย”
(because of his sins that he committed, doing evil in the sight of the Lord, walking in the way of Jeroboam, and for his sin which he committed, making Israel to sin. )
16:20 “ส่วนพระราชกิจนอกนั้นของศิมรี รวมทั้งการกบฏซึ่งพระองค์ทรงก่อ ได้บันทึกไว้ในหนังสือพงศาวดารกษัตริย์แห่งอิสราเอลไม่ใช่ หรือ?”
(Now the rest of the acts of Zimri, and the conspiracy that he made, are they not written in the Book of the Chronicles of the Kings of Israel? )
16:21 “แล้วประชาชนอิสราเอลได้แบ่งออกเป็นสองส่วน ครึ่งหนึ่งของประชาชนติดตามทิบนีบุตรกีนัท และยกท่านขึ้นเป็นกษัตริย์ และอีกครึ่งหนึ่งติดตามอม-รี”
(Then the people of Israel were divided into two parts. Half of the people followed Tibni the son of Ginath, to make him king, and half followed Omri. )
16:22 “แต่ประชาชนที่ติดตามอม-รีได้รบชนะประชาชนที่ติดตามทิบนี บุตรกีนัท ทิบนีจึงสิ้นชีวิตและอม-รีก็ขึ้นเป็นกษัตริย์”
(But the people who followed Omri overcame the people who followed Tibni the son of Ginath. So Tibni died, and Omri became king. )
16:23 “ในปีที่สามสิบเอ็ดแห่งรัชกาลอาสาพระราชาแห่งยูดาห์ อม-รีได้เริ่มครองอิสราเอล และทรงครองอยู่ 12 ปี พระองค์ทรงครองในเมืองทีรซาห์ 6 ปี สะมาเรียเมืองหลวงใหม่”
(In the thirty-first year of Asa king of Judah, Omri began to reign over Israel, and he reigned for twelve years; six years he reigned in Tirzah. )
16:24 “พระองค์ทรงซื้อภูเขาสะมาเรียจากเชเมอร์ด้วยเงินสองตะลันต์ และทรงสร้างเมืองบนภูเขานั้น และทรงขนานนามเมืองที่ทรงสร้างนั้นว่า สะมาเรีย ตามชื่อของเชเมอร์ผู้เป็นเจ้าของภูเขานั้น”
(He bought the hill of Samaria from Shemer for two talents of silver, and he fortified the hill and called the name of the city that he built Samaria, after the name of Shemer, the owner of the hill.)
16:25 “อม-รีทรงทำสิ่งที่ชั่วในสายพระเนตรพระยาห์เวห์ และทรงทำชั่วยิ่งกว่าบรรดากษัตริย์ผู้อยู่ก่อนพระองค์”
(Omri did what was evil in the sight of the Lord, and did more evil than all who were before him.)
16:26 “เพราะพระองค์ทรงดำเนินตามทางทั้งสิ้นของเยโรโบอัมบุตรเนบัท และตามบาปของพระองค์ซึ่งทำให้อิสราเอลทำบาปด้วย ทำให้พระยาห์เวห์พระเจ้าแห่งอิสราเอลกริ้วด้วยรูปเคารพ ทั้งหลายของพวกเขา”
(For he walked in all the way of Jeroboam the son of Nebat, and in the sins that he made Israel to sin, provoking the Lord, the God of Israel, to anger by their idols. )
16:27 “ส่วนพระราชกิจอื่นๆ ของอม-รีซึ่งทรงทำ และพระราชอำนาจซึ่งทรงสำแดง ได้บันทึกไว้ในหนังสือพงศาวดารกษัตริย์แห่ง อิสราเอลไม่ใช่ หรือ?”
(Now the rest of the acts of Omri that he did, and the might that he showed, are they not written in the Book of the Chronicles of the Kings of Israel? )
16:28 “และอม-รีทรงล่วงหลับไปอยู่กับบรรพบุรุษของพระองค์ และเขาฝังพระศพไว้ในกรุงสะมาเรีย และอาหับพระราชโอรสของพระองค์ก็ขึ้นครองราชย์แทน”
(And Omri slept with his fathers and was buried in Samaria, and Ahab his son reigned in his place.)
16:29 “ในปีที่สามสิบแปดแห่งรัชกาลอาสาพระราชาของยูดาห์ อาหับพระราชโอรสของอม-รีทรงเริ่มครองอิสราเอลและอาหับ พระราชโอรสของอม-รีได้ทรงครองอิสราเอลในกรุง สะมาเรีย 22 ปี”
(In the thirty-eighth year of Asa king of Judah, Ahab the son of Omri began to reign over Israel, and Ahab the son of Omri reigned over Israel in Samaria twenty-two years. )
16:30 “และอาหับพระราชโอรสของอม-รีได้ทรงทำชั่วในสายพระเนตรพระยาห์เวห์มากยิ่งกว่าบรรดาพระราชาที่อยู่ก่อนพระองค์ อาหับอภิเษกสมรสกับนางเยเซเบลและนมัสการพระบาอัล”
(And Ahab the son of Omri did evil in the sight of the Lord, more than all who were before him. )
16:31 “และต่อมา ดูเหมือนว่า การที่พระองค์ทรงดำเนินตามบาปของเยโรโบอัมบุตรเนบัทนั้น เป็นสิ่งเล็กน้อย พระองค์จึงทรงรับเยเซเบลพระราชธิดาของเอ็ทบาอัลพระราชาของ ชาวไซดอนมาเป็นมเหสี และไปปรนนิบัติพระบาอัล และนมัสการพระนั้น
(And as if it had been a light thing for him to walk in the sins of Jeroboam the son of Nebat, he took for his wife Jezebel the daughter of Ethbaal king of the Sidonians, and went and served Baal and worshiped him.)
16:32 “พระองค์ทรงตั้งแท่นบูชาพระบาอัลในนิเวศของพระบาอัล ซึ่งพระองค์ได้ทรงสร้างไว้ในกรุงสะมาเรีย”
(He erected an altar for Baal in the house of Baal, which he built in Samaria. )
16:33 “และอาหับทรงสร้างพระอาเช-ราห์ อาหับทรงทำการที่ทำให้พระยาห์เวห์พระเจ้าแห่งอิสราเอลทรง พระพิโรธมากยิ่งกว่าพระราชาแห่งอิสราเอลทุกพระองค์ซึ่งอยู่ก่อนพระองค์”
(And Ahab made an Asherah. Ahab did more to provoke the Lord, the God of Israel, to anger than all the kings of Israel who were before him. )
16:34 “ในรัชกาลของพระองค์ ฮีเอลชาวเบธเอลได้สร้างเมืองเยรีโค ท่านได้วางรากฐานเมืองนั้นโดยต้องเสียอาบีรัมบุตรหัวปีของ ท่าน และตั้งประตูเมืองโดยต้องเสียเสกุบบุตรสุดท้องของท่าน ตามพระวจนะของพระยาห์เวห์ซึ่งตรัสทางโยชูวาบุตรนูน”
(In his days Hiel of Bethel built Jericho. He laid its foundation at the cost of Abiram his firstborn, and set up its gates at the cost of his youngest son Segub, according to the word of the Lord, which he spoke by Joshua the son of Nun.)
ข้อมูลมีประโยชน์
16:1 “เยฮู”(Jehu)–2พศด.16:7-10- เป็นกษัตริย์ฝ่ายเหนือต่อจากบาอาชา(บิดา)ที่นำคำสาปแช่งมาสู่ราชวงศ์
16:2 “ได้เชิดชูเจ้าขึ้นมาจากผงคลี” (exalted you out of the dust) –14:7
“ดำเนินตามทางของเยโรโบอัม” (walked in the way of Jeroboam) -14:16
16:3 “บาอาชา เราจะกวาดล้างเจ้าและราชวงศ์ของเจ้าให้สิ้น” (I will utterly sweep away Baasha and his house)
–เปรียบเทียบกับ -14:10(วงศ์วานของเยโรโบอัม) 21:21 (วงศ์วานของอมรีและอาหับ)
16:4 เหมือนคำพยากรณ์เกี่ยวกับราชวงศ์ของเยโรโบอัม ใน 14:11
16:5 “ส่วนพระราชกิจอื่น ๆ” (the rest of the acts) -14:19
16:7 “ความชั่วทุกอย่างซึ่งทรงทำในสายพระเนตรของพระยาห์เวห์” (all the evil that he did in the sight of the Lord)
= เหมือนราชวงศ์ของเยโรโบอัม –ข.2;15:34
“เรื่องที่บาอาชาทรงทำลายราชวงศ์นั้น” (he destroyed it) –บาอาชาทำให้พระประสงค์ของพระเจ้าสำเร็จในการทำลายราชวงศ์ของเยโรโบอัม (14:10,14)แต่เขาต้องรับผิดชอบต่อการกระทำที่รุนแรงและผิดกฎหมายด้วย (ปฐก.50:20;อสย.10:5-7,12)
16:8 “ในปีที่ยี่สิบหกแห่งรัชกาลอาสากษัตริย์ของยูดาห์” (In the twenty-sixth year of Asa king of Judah)
–ปี 886 ก.ค.ศ (15:10); “ทรงครองอยู่สองปี“ (reigned two years) = ปี 886-885 ก.ค.ศ
16:9 “พระองค์ทรงดื่มจนเมาในบ้านของอารซา” (drinking himself drunk in the house of Arza) = เอลาห์กำลังดื่มอย่างเมามายที่ทีรซาห์ ในขณะที่กองทัพกำลังโจมตี กิบเบโธน (ข.15)
16:10 “ปีที่ยี่สิบเจ็ดแห่งรัชกาลอาสา” (in the twenty-seventh year of Asa) = ปี 885 ก.ค.ศ.
16:11 “ประหารราชวงศ์ของบาอาชาเสียสิ้น” (struck down all the house of Baasha)-15:29;2พกษ.10:1-7;11:1,
“มิตรสหาย”(friends)–ในที่นี้อาจหมายถึง ที่ปรึกษาของกษัตริย์บาอาชา(2ซมอ.15:37)
16:12 “ตามพระวจนะของพระยาห์เวห์ซึ่งกล่าวโทษบาอาชาโดยเยฮูผู้เผยพระวจนะ” (according to the word of the Lord, which he spoke against Baasha by Jehu the prophet) –ข.1-4, ศีมรีเป็นเครื่องมือที่ทำให้คำ
พยากรณ์ของเยฮูสำเร็จโดยไม่รู้ตัว เมื่อเขากบฏต่อเอลาห์ และทำลายราชวงศ์ของบาอาชา (เยฮูถูกส่งมาจากอาณาจักรใต้ เพื่อมาหากษัตริย์แห่งราชอาณาจักรเหนือ โดยกระทำพันกิจต่อเนื่องราว 60 ปี จนถึงรัชสมัยของเยโฮชาฟัทแห่งยูดาห์ (2พศด.19:2;20:34)
16:3 “…บาปทั้งสิ้นของบาอาชา และบาปของเอลาห์พระราชโอรส” (all the sins of Baasha and the sins of Elah his son) -15:34 ,
“กริ้วด้วยเรื่องรูปเคารพ” (anger with their idols) – ในที่นี้ = รูปเคารพอันไร้ค้าในศาสนพิธีต่าง ๆ รวมทั้งการใช้วัวทองคำ (12:28;14:9)
16:14 “หนังสือพงศาวดารกษัตริย์แห่งอิสราเอล” (Book of the Chronicles of the Kings of Israel?) = จดหมายเหตุกษัตริย์แห่งอิสราเอล -14:19
16:15 “ในปีที่ยี่สิบแห่งรัชกาลอาสา” (In the twenty-seventh year of Asa) –ปี 885 ก.ค.ศ. ดู 15:1,10
“เมืองกิบเบโธน” (Gibbethon) -ข.9;15:27
16:16 “ศิมรีได้กบฏและได้ปลงพระชนม์พระราชาเสียแล้ว” (Zimri has conspired, and he has killed the king)
* ข.9-12; “อมรีผู้บัญชาการกองทัพ” (Omri, the commander of the army) –อมรีเป็นแม่ทัพที่มีตำแหน่งสูงกว่าศิมรี ได้รับการแต่งตั้งจากคนอิสราเอลให้เป็นพระราชาต่อจากเอสาห์ โดยไม่ยอมรับศิมรีผู้ก่อกบฏ (ข.9)
16:17 “เมืองทีรซาห์” (Tirzah) = ที่ประทับของกษัตริย์ (ข.8-10;14:17)
16:22 “ประชาชนอิสราเอลได้แบ่งแยกออกเป็นสองส่วน” (people who followed Omri overcame the people who followed Tibni)
=อิสราเอลแตกเป็น 2 พวก พวกหนึ่งตามทิบนีบุตรกีนัทอีกพวกหนึ่งตามอมรี
“ทิบนีจึงสิ้นชีวิต” (Tibni died) = ไม่ปรากฏชัดว่าตายตามธรรมชาติหรือถูกฆ่าตายจากการรบ
16:23 “อมรีได้เริ่มครองอิสราเอล” (Omri began to reign over Israel) = อมรีได้ปกครองอิสราเอลในฐานะกษัตริย์แต่ผู้เดียว หลังจากรบชิงบัลลังก์กับทิบนีที่ใช้เวลาสี่ปี(ข.15)ในปีที่ 31 ของกษัตริย์อาสา(ปี 880 ก.ค.ศ. ; 15:10)
-อมรีครองราชย์ได้ 12 ปี (885-874 ก.ค.ศ.) โดยครองในเมืองทีรซาร์ 6 ปี หลังจากสามารถยึดได้ภายในไม่กี่วัน (ข.15-19) เท่ากับว่า ใน 12 ปีนี้รวม 4 ปีที่ต่อสู้กับทิบนีด้วย (ข.15,29)
16:24 ”สะมาเรีย” (Samaria) = อยู่ประมาณ 11 กิโลเมตร ทางตะวันตกเฉียงเหนือของเชเคม อยู่สูงกว่าหุบเขาที่มีความอุดมสมบูรณ์โดยรอบประมาณ 90 เมตร (อ้างถึงโดยใช้ชื่อว่า “มงกุฎดอกไม้” ใน อสย.28:1)
-เมืองตั้งอยู่บนที่ดินซึ่งถูก(เกลี้ยกล่อมให้)ขายให้ โดยอาจมีเงื่อนไขในการตั้งชื่อตามชื่อของเจ้าที่มีนามว่า เชเมอร์ (21:3;นรธ.4:5) สถานที่นี้มีชัยภูมิตามอุดมคติในการตั้งเป็นเมืองหลวง เพราะโจมตีได้ยาก (20:1-21;2พกษ.6:25; 18:9-10) เมื่อได้รับการสถาปนาเป็นเมืองหลวงของอาณาจักรเหนือก็เปรียบเหมือนกับป้อมปราการเช่นเดียวกับที่ ราชวงศ์ดาวิดมีในกรุงเยรูซาเล็ม (2ซมอ.5:6-12)
-นักโบราณคดีได้ค้นพบว่า อมรีและอาหับได้ประดับเมืองนี้ด้วยสิ่งก่อสร้างต่าง ๆ ที่น่าทึ่งมาก เพื่อแข่งขันประชันกับสิ่งปลูกสร้างของซาโลมอนในกรุงเยรูซาเล็ม
-นับจากนี้ไป อาณาจักรเหนือถูกเรียกแทนด้วยชื่อเมืองหลวง “สะมาเรีย” นี้ ดังเช่น อาณาจักรใต้สามารถูกเรียก แทนได้โดยชื่อเมืองหลวงคือ เยรูซาเล็ม (21:1;อสย.10:10;อมส.6:1)
16:25 “อมรี…ทรงทำชั่วยิ่งกว่าบรรดากษัตริย์ผู้อยู่ก่อนพระองค์” (Omri did what was evil in the sight of the Lord, and did more evil than all who were before him) -อมรีเป็นพันธมิตรกับเอ็ทบาอัลแห่งไทระ และโซดอน
(อาหับบุตรชายของอมรีแต่งงานกับเยเชเบล บุตรสาวของเอ็ทบาอัล) ทำให้การนมัสการพระบาอัลแพร่หลายในอาณาจักรเหนือ (ข.31-33) และเกือบทำให้ราชวงศ์ดาวิดในอาณาจักรใต้สิ้นสุดลง (2พกษ.11:8:18)
–อมรีอาจใช้การแต่งงานของบุตรชายเป็นการสร้างพันธมิตรเพื่อมีกำลังอำนาจในการต่อสู้กับทิบนี (ข.21-22)
16:26 “ตามบาป…ซึ่งทำให้อิสราเอลทำบาปด้วย” (walked in all the way of Jeroboam the son of Nebat, and in the sins that he made Israel to sin)- 12:26-33;14:16
16:27 “ส่วนพระราชกิจอื่น ๆ ของอมรีซึ่งทรงทำ” (the rest of the acts of Omri that he did) –นอกจากสถาปนาสะมาเรียเป็นเมืองหลวงของอาณาจักรเหนือ อมรีเป็นผู้จัดระบบโครงสร้างการปกครองที่อาหับบุตรชายนำมาใช้ตาม
-ราชวงศ์ของอมรีอยู่นานมาได้กว่า 40 ปี และในอีก 550 ปี ต่อมา (ปี 732 ก.ค.ศ.) ทิกลักปิเลเสอร์ที่ 3 แห่งอัสซีเรีย อ้างถึงอิสราเอลในชื่อ “วงศ์วานของอมรี” (14:19)
16:29 “ในปีที่สามสิบแปดแห่งรัชกาลอาสา” (In the thirty-eighth year of Asa) = ปี 874 ก.ค.ศ. (15:9-10)
“อาหับพระราชโอรสของอมรีทรงครองอิสราเอลในกรุงสะมาเรีย 22 ปี” (Ahab the son of Omri reigned over Israel in Samaria twenty-two years) = ปี 874-853 ก.ค.ศ.
16:30 “ได้ทรงทำชั่ว…มากยิ่งกว่าบรรดาพระราชาที่อยู่ก่อนพระองค์” (did evil in the sight of the Lord, more than all who were before him) -คำบรรยายเกือบ 1 ใน 3 ของ 1 และ 2 พงศ์กษัตริย์มีเนื้อหาเกี่ยวกับ 34 ปีของ
รัชกาลอาหับและบุตรทั้งสองคือ อาหัสยาห์และโยรัม ในช่วงนี้มีการต่อสู้อย่างดุเดือดเป็นพิเศษระหว่างอาณาจักรเหนือ(ของซาตาน) และอาณาจักรใต้(ของพระเจ้า)
16:31 “ทรงรับเยเซเบลพระราชธิดาของเอ็ทบาอัล พระราชาของชาวไซดอนมาเป็นมเหสี” (took for his wife Jezebel the daughter of Ethbaal king of the Sidonians)
“เอ็ทบาอัล” เป็นทั้งปุโรหิตและกษัตริย์ปกครองไทระและไซดอน นาน 32 ปี อาหับแต่งงานกับเยเซเบลมา ตั้งแต่ในสมัยรัชกาลของบิดาแล้ว (ข.25)
“พระบาอัล”(Baal)นี้อาจเป็น “เมลคาร์ท” ซึ่งเป็นพระบาอัลท้องถิ่นของไทระ และนำเข้ามาอิสราเอลโดยเยเซเบล ชื่อของบุตรชายของอาหับคือ อาหัสยาห์ (พระยาห์เวห์ทรงฉวย) และโยรัม (พระยาห์เวห์ทรงได้รับการสรรเสริญ) ชี้ให้เห็นว่า อาหับไม่ได้ทั้งใจเปลี่ยนจากการนมัสการพระเจ้ามาเป็นนมัสการพระบาอัล แต่คง ตั้งใจนมัสการทั้งคู่ แบบผสมผสานกันไป
16:32 “นิเวศของพระบาอัล” (house of Baal,) = อาหับนำวิธีการนมัสการพระบาอัลของชาวฟินิเซียมาจากภรรยาคือ เยเชล เข้าสู่อาณาจักรเหนือโดยสร้างวิหารพระบาอัลในสะมาเรียเหมือนซาโลมอนสร้างพระวิหารของพระเจ้าใน เยรูซาเล็ม ต่อมาภายหลังเยฮูเป็นผู้ทำลายวิหารและหินศักดิ์สิทธิ์ต่าง ๆ เหล่านั้นลง (14:32;2พกษ.10:21-27)
16:33 “พระอาเชราห์” (Asherah) -14:15
16:34 “ได้สร้างเมืองเยรีโค” (built Jericho) =เยรีโคถูกทำลายโดยโยชูวา (ยชว.18:21;ลนต.1:16;3:13;2ซมอ.10:5)
กลายเป็นเมืองหรือหมู่บ้านที่ไม่มีกำแพงล้อมรอบ -ในสมัยของอาหับ ฮีเอลได้เสริมสร้างเมืองให้แข็งแกร่งขึ้น โดยสร้างกำแพงและประตูเมืองขึ้นใหม่ (9:17) อันเป็นการละเมิดพระประสงค์ของพระเจ้าที่ต้องการให้ซากเมือง เยรีโคเป็นอนุสรณ์เตือนสติชาวอิสราเอลให้ตระหนักว่า แผ่นดินคานาอันเป็นของขวัญจากพระเจ้า ดังนั้น ฮีเอล ต้องทนทุกข์ตามคำสาปแช่งที่ โยชูวาประกาศไว้ในโยชูวา 6:26
คำถามนำอภิปราย
- หากพระเจ้าบัญชาให้เราลุกขึ้นมากล่าวตักเตือนผู้มีอำนาจหรือผู้มีตำแหน่ง(สูง) ในสิ่งที่เขากระทำผิด(บาป) คุณจะกล้าหาญกระทำด้วยความเชื่อฟังพระองค์หรือไม่? ทำไม? และอย่างไร?
- เวลานี้ คุณ(หรือองค์กร, คริสตจักร ครอบครัว ฯลฯ ขอบคุณ) กำลังกระทำอะไรที่เป็นการยั่วยุให้พระเจ้าทรงพระพิโรธบ้างหรือไม่? ในเรื่องอะไร หรือคุณได้ชักนำให้ใครทำผิดบาปบ้างหรือไม่? ในเรื่องอะไร?
- คุณเคยเห็นพระเจ้ากำจัดหรือทำลายล้างบุคคลใด(ไม่ว่าจะมีอำนาจวาสนาหรือตำแหน่งสูง? บ้างหรือไม่? คือใคร? ในเรื่องอะไร? และอย่างไร?
- คุณเคยเห็นการแก่งแย่งอำนาจ (ทางการเมือง/การปกครอง) แต่ผลสุดท้ายก็ได้คนชั่วเหมือนเดิมหรือมากกว่าเดิมมาแทนคนชั่วคนเดิมบ้างหรือไม่? อย่างไร? และคุณได้บทเรียนอะไรบ้างจากเหตุการณ์เหล่านั้น?
- คุณเคยหรือเคยเห็นคนบางคนได้ดีหรือได้รับเคราะห์จากการเป็นมิตรหรืออยู่ในฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งของเกมการแย่งอำนาจ (ทางการเมือง) บ้างหรือไม่? ที่ไหน? และอย่างไร?
- เคยมีคนชวนคุณให้ทำผิดบาป(ตามเขา) แล้วคุณกระทำตามหรือคุณปฏิเสธบ้างหรือไม่? แล้วผลที่เกิดตามมาคืออะไร?
- คุณเคยอยู่ตรงกลางระหว่างความแตกแยกของคน 2 ฝ่ายบ้างหรือไม่? ในเหตุการณ์อะไร? แล้วคุณเลือกฝ่ายใด? ทำไม? ผลเป็นอย่างไร?
ศจ.ธงชัย ประดับชนานุรัตน์