สุดยอดปัญญา
พระธรรม 1พงศ์กษัตริย์ 3:1-15
อ้างอิง 1พกษ.2:10;3:5;9:24;10:23;14:8;7:8;11:1-13;15:14;22:43;4:29-31
บทนำ ซาโลมอนได้ขึ้นครองราชย์เป็นกษัตริย์ที่มีความฉลาดและมีสติปัญญาเป็นที่โปรดปรานทั้งของพระเจ้าและคนทั่วไป
วันนี้คุณมีสติปัญญาเป็นที่ยอมรับของคนรอบตัวของคุณแล้วหรือไม่?
บทเรียน
3:1 “ซาโลมอน ได้ทรงทำให้เป็นทองแผ่นเดียวกันกับฟาโรห์กษัตริย์แห่ง อียิปต์ โดยทรงรับพระธิดาของฟาโรห์ และทรงนำพระนางมาไว้ในนครดาวิด จนกระทั่งพระองค์ทรงสร้างพระราชวังของพระองค์ พระนิเวศของพระยาห์เวห์ และกำแพงรอบกรุงเยรูซาเล็มเสร็จ”
(Solomon made a marriage alliance with Pharaoh king of Egypt. He took Pharaoh’s daughter and brought her into the city of David until he had finished building his own house and the house of the Lord and the wall around Jerusalem. )
3:2 “อย่างไรก็ตาม ประชาชนได้ถวายสัตวบูชาที่ปูชนียสถานสูง เพราะยังไม่ได้สร้างพระนิเวศเพื่อพระนามของพระยาห์เวห์จนถึง วันนั้น”
(The people were sacrificing at the high places, however, because no house had yet been built for the name of the Lord.)
3:3 “ซาโลมอนทรงรักพระยาห์เวห์ ทรงดำเนินตามกฎเกณฑ์ของดาวิดพระราชบิดาของพระองค์ เว้นแต่พระองค์ทรงถวายสัตว์บูชาและทรงเผาเครื่องหอมที่ ปูชนียสถานสูง”
(Solomon loved the Lord, walking in the statutes of David his father, only he sacrificed and made offerings at the high places.)
3:4 “และ พระราชาเสด็จไปที่เมืองกิเบโอนเพื่อถวายเครื่องสัตวบูชาที่นั่น เพราะที่นั่นเป็นมหาปูชนียสถานสูงซาโลมอนทรงเคย ถวายเครื่องบูชาเผาทั้งตัวจำนวนพันตัวบนแท่น บูชานั้น”
(And the king went to Gibeon to sacrifice there, for that was the great high place. Solomon used to offer a thousand burnt offerings on that altar.)
3:5 “พระยาห์เวห์ทรงปรากฏแก่ซาโลมอนที่เมืองกิเบโอนเป็นพระสุบินในเวลากลางคืน และพระเจ้าตรัสว่า “เจ้าอยากได้สิ่งใด เจ้าก็จงขอเถิด”
(At Gibeon the Lord appeared to Solomon in a dream by night, and God said, “Ask what I shall give you.” )
3:6 “และ ซาโลมอนทูลว่า “พระองค์ทรงสำแดงความรักมั่นคงอันยิ่งใหญ่แก่ดาวิดผู้เป็นบิดาของข้าพระองค์และเป็นผู้รับใช้ของพระองค์ เพราะว่าท่านดำเนินต่อพระพักตร์พระองค์ด้วยความซื่อสัตย์และ ความชอบธรรมด้วยจิตใจซื่อตรงต่อพระองค์ และพระองค์ทรงรักษาความรักมั่นคงอันยิ่งใหญ่นี้ไว้เพื่อ ท่าน และได้ประทานบุตรชายคนหนึ่งแก่ท่าน ให้นั่งบนบัลลังก์ของท่านในวันนี้”
(And Solomon said, “You have shown great and steadfast love to your servant David my father, because he walked before you in faithfulness, in righteousness, and in uprightness of heart toward you. And you have kept for him this great and steadfast love and have given him a son to sit on his throne this day.)
3:7 “ข้าแต่ พระยาห์เวห์พระเจ้าของข้าพระองค์ บัดนี้พระองค์ทรงทำให้ผู้รับใช้ของพระองค์เป็นกษัตริย์แทน ดาวิดบิดาของข้าพระองค์ แต่ข้าพระองค์เป็นเพียงเด็กเล็ก ข้าพระองค์ไม่ทราบว่าจะดำเนินการปกครองอย่างไรถูก”
(And now, O Lord my God, you have made your servant king in place of David my father, although I am but a little child. I do not know how to go out or come in.)
3:8 “และผู้รับใช้ของพระองค์ก็อยู่ท่ามกลางประชากรของพระองค์ ผู้ซึ่งพระองค์ทรงเลือกไว้เป็นชนชาติใหญ่ ซึ่งไม่สามารถจะนับหรือคำนวณได้”
(And your servant is in the midst of your people whom you have chosen, a great people, too many to be numbered or counted for multitude. )
3:9 “ฉะนั้น ขอพระองค์ประทานความคิดความเข้าใจแก่ผู้รับใช้ของพระองค์ เพื่อจะวินิจฉัยประชากรของพระองค์เพื่อจะแยกแยะความแตกต่างระหว่างดีกับชั่วได้ เพราะใครจะสามารถวินิจฉัยประชากรมากมายนี้ของพระองค์ได้?’”
(Give your servant therefore an understanding mind to govern your people, that I may discern between good and evil, for who is able to govern this your great people?”)
3:10 “ที่ซาโลมอนทูลขอเช่นนี้ก็เป็นที่พอพระทัยองค์เจ้านาย”
(It pleased the Lord that Solomon had asked this. )
3:11 “พระเจ้า จึงตรัสกับซาโลมอนว่า “เพราะเจ้าได้ขอสิ่งนี้และไม่ได้ขอชีวิตยืนยาว หรือความมั่งคั่งให้ตัวเอง หรือขอชีวิตศัตรูของเจ้า แต่เจ้าเองขอความเข้าใจเพื่อจะวินิจฉัยอย่างยุติธรรม”
(And God said to him, “Because you have asked this, and have not asked for yourself long life or riches or the life of your enemies, but have asked for yourself understanding to discern what is right,)
3:12 “นี่แน่ะ เราจะทำตามคำของเจ้า นี่แน่ะเราจะให้ใจที่ประกอบด้วยปัญญาและความเข้าใจ ซึ่งไม่มีใครที่เป็นอยู่ก่อนเจ้าเหมือนเจ้า และจะไม่มีใครที่ขึ้นมาภายหลังเจ้าเหมือนเจ้า”
(behold, I now do according to your word. Behold, I give you a wise and discerning mind, so that none like you has been before you and none like you shall arise after you. )
3:13 “เรา จะให้สิ่งที่เจ้าไม่ได้ขอแก่เจ้าด้วย ทั้งความมั่งคั่งและเกียรติยศ เพื่อจะไม่มีกษัตริย์องค์ใดเปรียบเทียบกับเจ้าได้ตลอดวันเวลา ทั้งสิ้นของเจ้า”
(I give you also what you have not asked, both riches and honor, so that no other king shall compare with you, all your days.)
3:14 “และ ถ้าเจ้าจะดำเนินตามทางของเรา รักษากฎเกณฑ์และบัญญัติของเรา ดังดาวิดบิดาของเจ้าได้ดำเนินนั้นเราก็จะให้อายุของเจ้ายืนยาว”
(And if you will walk in my ways, keeping my statutes and my commandments, as your father David walked, then I will lengthen your days.” )
3:15 “และ ซาโลมอนก็ตื่นบรรทม และนี่แน่ะเป็นพระสุบิน แล้วพระองค์ก็เสด็จมายังกรุงเยรูซาเล็ม และทรงยืนอยู่หน้าหีบพันธสัญญาขององค์เจ้านาย และถวายเครื่องบูชาเผาทั้งตัวและเครื่องศานติบูชา และทรงจัดงานเลี้ยงแก่ข้าราชการทั้งสิ้นของพระองค์ การวินิจฉัยอันชาญฉลาดของซาโลมอน”
(And Solomon awoke, and behold, it was a dream. Then he came to Jerusalem and stood before the ark ofthe covenant of the Lord, and offered up burnt offerings and peace offerings, and made a feast for all his servants.)
ข้อมูลมีประโยชน์
3:1 “เป็นทองแผ่นเดียวกันกับฟาโรห์” (Solomon made a marriage alliance with Pharaoh king of Egypt )
= เป็นไปได้ว่า ซาโลมอนสมรสเพื่อเจริญพระราชไมตรีกับฟาโรห์ ที่มีนามว่า “สีอามุน” ซึ่งเป็นฟาโรห์องค์ท้าย ๆ ของราชวงค์ลำดับที่ 21 ของอียิปต์
= เป็นการชี้ให้เห็นว่า อียิปต์ยอมรับในความสำคัญของอิสราเอลที่เพิ่มขึ้น -ใน 1 พกษ.9:16 บอกให้รู้ว่า ฟาโรห์ได้ยกเมืองเกเซอร์ในคานาอันให้ธิดาเป็นสินสมรสในการอภิเษกกับซาโลมอน
เกเซอร์ เป็นเมืองที่ตั้งอยู่ใกล้จุดตัดสำคัญของเส้นทางการค้าที่สำคัญ 2 เส้นทาง จากอียิปต์ไปยัพฟา
-การแต่งงานกับธิดาฟาโรห์เป็นการช่วยฟาโรห์และซาโลมอนในการบรรลุเป้าหมายทางเศรษฐกิจ
-สันถวไมตรีนี้เกิดขึ้นในราวปีที่ 3 หรือ 4 ในรัชกาลของซาโลมอน (2:39)
“รับพระธิดาของฟาโรห์” (He took Pharaoh’s daughter) = อภิเษกกับพระธิดาองค์หนึ่งของฟาโรห์
-1พกษ.7:8;11:1-13;9:16,24;2พศด.8:11
= ในตอนนี้ ซาโลมอนแต่งงานอยู่กับนาอามาห์ (มารดาของเรโหโบอัม) อยู่ก่อนแล้ว (14:21,31) และอาจมี
ภรรยาคนอื่น ๆ ด้วย (11:1-3)
“นครดาวิด” (city of David) = เยรูซาเล็ม ธิดาของฟาโรห์อาจพำนักในป้อมเก่าชั่วคราว (2ซมอ.5:7;1พกษ.2:10) จนกระทั่งมีการสร้างราชวังเป็นส่วนตัวในอีกราว 20 ปีต่อมา (7:8;9:10;2พศด.8:11)
“จนกระทั่งพระองค์ทรงสร้างพระราชวังของพระองค์” (until he had finished building his own house)
-2ซมอ.7:2;1พกษ.9:10
3:2 “ปูชนียสถานสูง” (sacrificing at the high places) = สถานบูชาที่สูง –ลนต.17:3-5;26:30;ฉธบ.12:14;
1พกษ.15:14;22:43 =เมื่ออิสราเอลเข้าสู่คานาอัน ก็ปฏิบัติตามธรรมเนียมของคนคานาอัน โดยตั้งแท่นบูชาไว้บนเนินเขาสูง (คงเป็นสถานที่นมัสการบาอัลในอดีต) = เป็นประเด็นปัญหามานานแล้ว เพราะชาวอิสราเอลถูกห้ามไม่ให้ใช้แท่นบูชาและสถานบูชาบนที่สูงของพระต่างชาตินมัสการพระเจ้ามานานแล้ว (กดว.33:52;ฉธบ.7:5;12:3)
-และอีกประการหนึ่งคือ แท่นบูชานั้นจะสร้างขึ้นได้เฉพาะในสถานที่ที่พระเจ้ากำหนดเท่านั้น (อพย.20:24; ฉธบ.12:5,8,13-14)
-ไม่ปรากฎชัดว่า การเพิ่มจำนวนแท่นบูชาถูกห้ามไว้หรือไม่ (19:10,14;ลนต.26:30-31;ฉธบ.12;1ซมอ.9:12)
-ดูเหมือนว่า เงื่อนไขเหล่านั้ถูกละเลยในสมัยของซาโลมอน และมีการใช้ปูชนียสถานสูงของพระต่างชาติ
เพื่อนมัสการพระเจ้า ซึ่งได้นำไปสู่การละทิ้งความเชื่อและการมีความเชื่อปนเป (2พกษ.17:7-18;21:2-9;23:4-25)
“เพราะยังไม่ได้สร้างพระนิเวศ” (because no house had yet been built ) – ฉธบ.14:23
“เพื่อพระนามของพระยาห์เวห์” (for the name of the Lord) –ฉธบ.12:5;สดด.5:11
3:3 “ซาโลมอนทรงรักพระยาห์เวห์” (Solomon loved the Lord) -ฉธบ.6:5;สดด.31:23;145:20
“ทรงดำเนินตามกฎเกณฑ์” (walking in the statutes) = ปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ –ฉธบ.17:19;1พกษ.14:8 “เว้นแต่” (only) = ความผิดพลาดร้ายแรงของซาโลมอนข้อหนึ่งคือ การไม่ปฏิบัติตามข้อกำหนดในบทบัญญัติของโมเสส เกี่ยวกับสถานนมัสการพระเจ้าให้ถูกต้องอย่างสม่ำเสมอ
“ถวายสัตวบูชาและทรงเผาเครื่องหมอที่ปูชนียสถานสูง” (only he sacrificed and made offerings at the high places) –ลนต.17:3-5;1พกษ.2:2;2พกษ.12:3;15:4,35;16:4;21:3
3:4 “เมืองกิเบโอน” (Gibeon) –ชาวกิเบโอนเคยหลอกโยชูวาและชาวอิสราเอลให้ทำสัญญาไมตรีขณะที่กำลังพิชิตคานาอัน (ยชว.9:3-27) ภายหลังเมืองนี้ถูกยกให้กับเผ่าเบนยามิน และถูกแยกออกไว้ให้คนเลวี (ยชว.18:25;21:17)
-ซาอูลทำลายสัญญาไมตรีนี้ ดาวิดจึงชดใช้ให้โดยการประหารบุตรหลานของซาอูล 7 คน (2ซมอ.21:1-9)
“มหาปูชนียสถานสูง” (sacrifice there, for that was the great high place.) = สถานบูชาบนที่สูงที่สำคัญที่สุด
= เนื่องจากกิเบโอนเป็นที่ตั้งของพลับพลาและแท่นทองสัมฤทธิ์โบราณ (1พศด.21:29;2พศด.1:2-6) ซึ่งรอดพ้นมาได้หลังฟิลิสเตียทำลายเมืองชิโลห์ (1ซมอ.7:1)
3:5 “ทรงปรากฎ” (appeared) -1พกษ.9:2;11:9; “พระสุบิน” (in a dream) = ความฝัน
= ช่องทางหนึ่งที่พระเจ้าสำแดงพระองค์ผ่านในพระคัมภีร์เดิม(ปฐก.28:12;31:11;46:2;กดว.12:6;วนฉ.7:13;ดนล 2:4;7:1) ในพระคัมภีร์ใหม่ (มธ.1:20;2:12,22); “ในเวลากลางคืน” (by night) –มธ.27:19
“เจ้าอยากได้สิ่งใดเจ้าก็จงขอเถิด” (Ask what I shall give you.) -มธ.7:7
3:6 “สำแดงความรักมั่นคงอันยิ่งใหญ่” (You have shown great and steadfast love) = สำแดงพระกรุณา
= พระคุณในพันธสัญญาใหม่ (2ซมอ.7:15;สดด.6:4)
-ซาโลมอนสรรเสริญพระเจ้าที่ทรงซื่อสัตย์ต่อพระสัญญาที่ให้ไว้กับดาวิด (2ซมอ.7:8-16)
“ด้วยความซื่อสัตย์” (in faithfulness) –ปฐก.17:1 ; “ประทานบุตรชายคนหนึ่ง…ให้นั่งบนบัลลังก์” (havegiven him a son to sit on his throne) -1พกษ.1:48
3:7 “ข้าพระองค์เป็นเพียงเด็กเล็ก” (although I am but a little child) = ซาโลมอนเกิดในช่วงกลางของการครองราชย์ 40 ปีของดาวิด (2:11-12) และยอมรับว่า ตัวเองขาดประสบการณ์ในการรับผิดชอบหน้าที่ในตำแหน่งนี้ –กดว.27:17;1พศด.22:5;29:1;ยรม.1:6
3:8 “อยู่ท่ามกลางประชากรของพระองค์” ( in the midst of your people whom you have chosen) = ท่ามกลางประชากรที่พระเจ้าทรงเลือกสรร –ฉธบ.7:6
“ชนชาติใหญ่ซึ่งไม่สามารถจะนับหรือคำนวณได้” (a great people, too many to be numbered or counted for multitude.) = มีมากมายเหลือคณานับ จากเดิมมีครอบครัวเดียว ซึ่งไปอาศัยอยู่ในอียิปต์ (ปฐก.46:26-27;
ฉธบ.7:7) จนเพิ่มขึ้นมากมายตามที่พระเจ้าสัญญาไว้กับอับราฮัม (ปฐก.13:16;22:17-18) และกับยาโคบ (ปฐก.32:12) และใกล้จะเป็นจริง (4:20) –ปฐก.12:2;15:5;1พศด.27:23
3:9 “ความคิดความเข้าใจ” (understanding mind) = มีความคิดฉลาดหลักแหลม -2ซมอ.14:17:ยก.1:5
=คำที่แปลได้ตรงตัวว่า “ใจที่รู้จักฟัง” = สามารถรับฟังเรื่องราวจากทุกฝ่ายอย่างใจเยือกเย็น เพื่อจะตัดสินได้อย่างเที่ยงธรรมและชาญฉลาด (ซึ่งเป็นคุณสมบัติที่ดีของกษัตริย์หรือผู้ปกครองที่ดี –อสย.11:2-5)
“วินิจฉัยอย่างยุติธรรม” (that I may discern) =รู้จักแยกแยะผิดชอบชั่วดี –ฉธบ.1:16
“สามารถวินิจฉัย” (between good and evil) = สามารถปกครอง -2คร.2:16
3:11 “เพราะเจ้าได้ขอสิ่งนี้” (Because you have asked this) –ยก.4:3
“ชีวิตยืนยาว ความมั่งคั่งให้ตัวเอง หรือขอชีวิตศัตรูของเจ้า” (have not asked for yourself long life or riches or the life of your enemies) = ความปรารถนาของกษัตริย์ในแถบตะวันออกใกล้ยุคโบราณ
“ขอความเข้าใจเพื่อจะวินิจฉัยอย่างยุติธรรม” (but have asked for yourself understanding to discern what is right,) -คำภาษาฮีบรูตอนนี้ หมายความตรงตัวว่า “ความสามารถแยกแยะเพื่อจะเข้าใจความยุติธรรม” -1พศด.22:12
3:12 “เราจะทำตามคำของเจ้า” (I now do according to your word) = เราจะให้ตามที่เจ้าขอ -1ยน.5:14-15
“เราจะให้ใจที่ประกอบด้วยปัญญาและความเข้าใจ” (I give you a wise and discerning mind)
-2ซมอ.14:20;1พกษ.4:29-31;5:12;10:23;ปญจ.1:16
“ซึ่งไม่มีใครที่เป็นอยู่ก่อนเจ้าเหมือนเจ้า” (so that none like you has been before you and none like you) -4:29-34;10:1-13
3:13 “เราจะให้สิ่งที่เจ้าไม่ได้ขอแก่เจ้าด้วย” (I give you also what you have not asked) –ลก.12:31;มธ.6:33; อฟ.3:20; “ทั้งความมั่งคั่งและเกียรติยศ” (both riches and honor,) = ทรัพย์สมบัติและเกียรติ – สภษ.3:1-2,16;8:18
“จะไม่มีกษัตริย์องค์ใดเปรียบเทียบกับเจ้าได้” (no other king shall compare with you,) -1พกษ.10:23;2พศด.9:29;นหม.13:26
3:14 “…ถ้าเจ้าจะดำเนินตามทางของเรา” (if you will walk in my ways,) -1พกษ.9:4;สดด.25:13;101:2;128:1; สภษ.3:1-2,16; “เราก็จะให้อายุของเจ้ายืนยาว” (I will lengthen your days) -สดด.61:6
= สะท้อนถึง ฉธบ. 6:2,17-20;22:7
= น่าเสียดายที่ซาโลมอนแม้ฉลาดแต่ไม่ได้เชื่อฟังพันธสัญญาของพระเจ้าเหมือนที่ดาวิดบิดาของท่านกระทำ (11:6) ท่านจึงมีอายุเพียงแค่ 60 ปี (ข.7:11:42)
3:15 “…ซาโลมอนก็ตื่นบรรทม” (…Solomon awoke,) –ปฐก.28:16
“และนี่แนะเป็นพระสุบิน” (it was a dream.) = ตระหนักว่าได้ทรงผันไป -1พกษ.3:5
“หีบพันธสัญญาขององค์เจ้านาย” (ark of the covenant of the Lord,) -6:19;2ซมอ.6:2
“ถวายเครื่องบูชาเผาทั้งตัว” (offered up burnt offerings) = เครื่องเผาบูชา – ลนต.6:8-13
“เครื่องศานติบูชา” (peace offerings) = เครื่องสันติบูชา -1ซมอ .11:15
คำถามนำอภิปราย
1. คุณเคยทุ่มเทกระทำอะไรบ้างเพื่อสร้างตัวสร้างฐานะของคุณหรือไม่? คุณใช้เวลานานเท่าใดจึงสร้างฐานะ จนมั่นคง? และทำอย่างไร?
2. คุณเคยเชื่อฟังพระวจนะหรือกฎเกณฑ์ของพระเจ้าส่วนใหญ่ แต่มีข้อหย่อนยานในบางเรื่องบ้างหรือไม่? ในเรื่องอะไร? แล้วมีผลอะไรตามมาบ้าง?
3. หากพระเจ้ามาปรากฎกับคุณในวันนี้ และสั่งให้คุณขอได้ 1 อย่างจากพระองค์ คุณจะขออะไร? ทำไม?
4. มีใครเป็นแบบอย่างแห่งความซื่อตรงในการรับใช้พระเจ้าที่คุณเห็นบ้าง? เขาทำอะไรและอย่างไร?
5. คุณเห็นบุคคลใดที่พระเจ้าอวยพรในชีวิตของเขาเพราะว่าเขารับใช้พระเจ้าด้วยใจเที่ยงธรรมและซื่อตรงบ้าง? อย่างไร? สิ่งที่เห็นสร้างแรงบันดาลใจ อะไรให้แก่คุณบ้าง?
6. คุณเคยรู้สึกว่าคุณรู้น้อย และเป็นเด็กและต้องการสติปัญญาจากพระเจ้าบ้างหรือไม่? เมื่อไร? และพระเจ้าประทานให้ตามที่ขอหรือไม่? อย่างไร?
7. คุณคิดว่า การตัดสินใจหรือการใช้สติปัญญาที่ฉลาดที่สุดในชีวิตของคุณ คือเรื่องอะไร? ทำไมคิดเช่นนั้น?
ศจ.ธงชัย ประดับชนานุรัตน์