ทุก ๆ ชาติมักมีประเพณีท้องถิ่นของตนเอง แม้แต่ประเพณีวันขึ้นปีใหม่! ในสมัยโบราณนั้น คนไทยถือเอาวันแรม 1 ค่ำ เดือนอ้าย เป็นวันขึ้นปีใหม่ เพื่อให้สอดคล้องกับคติแห่งพุทธศาสนา และต่อมาเปลี่ยนแปลงไปตามคติพราหมณ์ ถือเอาวันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 5 เ ป็นวันขึ้นปีใหม่ หรือ “วันสงกรานต์” !
ภายหลังทางการหันมานิยมใช้วันทางสุริยคติ จึงถือเอาวันที่ 1 เมษายน เป็นวันปีใหม่ ตั้งแต่ พ.ศ. 2432 (เพราะตรงกับวันสงกรานต์) โดยประกาศของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 จนถึงปี พ.ศ. 2484 ได้เปลี่ยนวันปีใหม่ มาเป็นวันที่ 1 มกราคม เพื่อให้สอดคล้องกับอารยะประเทศทั่วสากล ซึ่งประกาศโดย คณะรัฐบาลของ จอมพล ป.พิบูลสงคราม ในวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2484 !
ปกติ คนไทยทำอะไรกันบ้างในวันปีใหม่?
โดยทั่วไปก่อนถึงวันปีใหม่ก็มัก
- พากันเก็บกวาดบ้านเรือนให้สะอาด
- ประดับไฟ
- ประดับธงตามสถานที่สำคัญ ๆ (หรือตามบ้าน)
- มีการทำบุญเลี้ยงพระ (ในวันที่ 31 ธค.)
- ไปวัดเพื่อประกอบกิจกุศลต่างๆ อาทิ ฟังเทศน์ ฟังธรรม ถือศีลปฏิบัติธรรม (หรือบางคนแค่ทำบุญตักบาตร)
- กลางคืน มักกินเลี้ยงรื่นเริง เฉลิมฉลองส่งท้ายปีเก่า
แต่พอถึงเช้าวันปีใหม่
- ก็มีการทำบุญตักบาตร (หรือทำบุญเลี้ยงพระที่วัดและอุทิศส่วนกุศลให้แก่ญาติผู้ล่วงลับ)
- ไปเยี่ยมญาติมิตร/ผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือ
- มีการมอบของขวัญ
- มีการมอบบัตรอวยพร
- ไปเที่ยว
- กลางคืนอาจมีการละเล่นพื้นบ้านหรือมีมหรสพฉลอง!
เท่าที่อ่านดูมีอะไรบ้างครับที่เราทำได้ทันที?
- เก็บกวาดทำความสะอาดบ้านเรือน/ร้านค้า –ควรทำไหมครับ?
- ประดับตกแต่งบ้าน หรือร้านค้า –ควรทำไหมครับ?
- การเยี่ยมญาติ หรือผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือ -ควรทำไหมครับ?
- การมอบของขวัญให้แก่คนที่เรารู้สึกขอบคุณ ซาบซึ้ง หรือรัก –ควรทำไหมครับ?
- การส่ง/มอบบัตรอวยพรหรือแม้แต่ E-card ทางเมล์แก่เพื่อนฝูง/ญาติมิตร/ลูกค้า ฯลฯ –ควรทำไหมครับ?
- การสังสรรค์ รื่นเริง (อย่างพอควร ปลอดภัย) –ควรทำไหมครับ?
ส่วนอื่น ที่เราพอจะประยุกต์ได้ก็มีดังนี้
- การทำบุญเลี้ยงพระ – เราพอเปลี่ยนมาเป็นทำดี เลี้ยงศิษยาภิบาล ผู้รับใช้ หรือทีมงานศิษยาภิบาลได้ไหมครับ?
- การไปวัดประกอบกิจกุศลต่าง ๆ –พอจะเปลี่ยนเป็นมาโบสถ์นมัสการพิเศษ ฉลองปีใหม่ อธิษฐานและรับการอธิษฐานเผื่อ และถวายทรัพย์เพื่อช่วยเหลือคนขัดสน ดีไหมครับ?
- การทำบุญตักบาตร – ก็เปลี่ยนเป็นหาของขวัญหรือทรัพย์มามอบให้กับบรรดาผู้ที่ทำงานรับใช้พระเจ้ามาตลอดปี จะดีไหมครับ?
- การอุทิศส่วนกุศลให้แก่ญาติผู้ใหญ่ผู้ล่วงลับ – ก็ให้ทำกิจแห่งความดีในนามของผู้ล่วงลับ เพื่อเป็นการแสดงความเคารพรัก ให้เกียรติเป็นที่ระลึกถึงของคนทั้งหลาย ดีไหมครับ?
นอกจากนี้ การจัดงานเลี้ยงกันภายในคริสตจักร เพื่อสามัคคีธรรมและรื่นเริงในทางที่รับได้ รวมทั้งการมอบหรือแลกเปลี่ยนของขวัญแก่กันและกัน ก็น่าทำ หากต้องการ!
…ขอให้ปีใหม่นี้ ทุกท่านจะมีความสุขอย่างเต็มล้นโดยถ้วนหน้านะครับ อะไรที่ดีและเป็นที่หนุนใจแก่ทั้งคนที่ทำและแก่คนที่รับ ก็จงทำไปเลยครับ อย่าลังเล!
สุขสันต์วันปีใหม่ครับ!
ธงชัย ประดับชนานุรัตน์– twitter.com/thongchaibsc
fanpage@thongchaibsc , BB 2381A496