วอลแตร์ (Voltaire) เคยกล่าวไว้เป็นคติว่า…“อคติคือเหตุผลของคนโง่” (Prejudice is the reason of fools.)
คนเรามีอคติในทุกช่วงอายุ เรามักมีอคติกับปัจจุบันและพร่ำชื่นชมกับอดีตที่ผ่านมา ทั้ง ๆ ที่ในช่วงเวลานั้นในอดีตเราเองมิได้แสดงความชื่นชมกับมันแต่อย่างใดเลย! คำว่า “อคติ” ในภาษาไทยหมายความว่า … “ความลำเอียง”
ความลำเอียง นั้นมี 4 อย่างคือ
- ลำเอียงเพราะความรัก ที่เรียกว่า “ฉันทาคติ”
- ลำเอียงเพราะความโกรธ ที่เรียกว่า “โทสาคติ”
- ลำเอียงเพราะความกลัว ที่เรียกว่า “ภยาคติ”
- ลำเอียงเพราะความเขลา ที่เรียกว่า “โมหาคติ”
ดังนั้น หากว่าเราพูดหรืออะไรออกไปด้วยความลำเอียง ก็จะเป็นการฟ้องว่า เรากำลังปฏิบัติอย่างมีอคติ! โดยปกติแล้วคนเรามักมีเหตุผลสนับสนุนในสิ่งที่เราทำ แม้ว่าใครจะว่า เราลำเอียงอย่างไรก็ตามบางครั้งเหตุผลที่เราให้ออกไปนั้น ช่างฟังดูดีมากในความคิดของเรา แต่ในสายตาและทัศนคติของคนรอบข้าง พวกเขากลับรู้สึกว่าช่าง “ไร้เหตุผล” หรือ “โง่สิ้นดี” !
ในภาษาอังกฤษคำว่า “Prejudice” (อคติ) นี้มีความหมายว่า
1.ความคิดเห็นที่กำหนดเอาไว้ล่วงหน้าก่อนแล้ว (Opinion Formed beforehand) -ซึ่งบางครั้งก็อาจจะไม่ค่อยเข้าท่านัก เพราะตั้งอยู่บนข้อมูลที่ไม่เพียงพอหรือบนความรู้สึกที่ขุ่นมัว หงุดหงิดหรือบนกระแสที่ไม่ค่อยถูกต้องนัก
2.ความไม่ชอบบุคคลใดอย่างไร้เหตุผลอันควร (Irrational dislike of somebody) -ซึ่งอาจเป็นความไม่ชอบใจที่มาจากความเกลียดชัง ความกลัว หรือความไม่ไว้วางใจในบุคคลใดหรือกลุ่มใด โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากมีความแตกต่างกันในเรื่องศาสนา เผ่าพันธุ์ ชาติพันธุ์ สถานภาพทางสังคม ความคิดหรืออุดมการณ์ทางการเมือง ฯลฯ
คำว่า “prejudice” นี้มาจากคำภาษาลาตินโบราณ “praejudicium” ในสมัยศตวรรษที่ 13 ที่มีความหมายว่า “ตัดสินไว้ล่วงหน้า” (judgment in advance) ! ในพระคัมภีร์ไบเบิลกล่าวว่า พระเจ้าทรงเป็นพระเจ้าผู้ปราศจากอคติ! “เพราะว่าพระเยโฮวาห์พระเจ้าของท่านเป็นพระเจ้าของพระทั้งหลาย และเป็นจอมของเจ้าทั้งปวงเป็นพระเจ้าที่ยิ่งใหญ่ ทรงฤทธิ์และน่ากลัว ทรงปราศจากอคติ และมิได้ทรงเห็นแก่อามิษสินบน” (เฉลยธรรมบัญญัติ 10:17) พระองค์มิได้เห็นแก่อามิษสินบน (หรือเครื่องเซ่นไหว้ใดๆ) พระองค์ประทานความยุติธรรมแก่ทุกคน ทั้งลูกกำพร้า หญิงม่าย คนต่างด้าวและพระองค์จะพิพากษาทุกคนโดยไม่มีอคติ หรือล็อคสเปคไว้ล่วงหน้าอย่างอยุติธรรม! “และถ้าท่านอธิษฐานขอต่อพระองค์ เรียกพระองค์ว่า พระบิดาผู้ทรงพิพากษาทุกคนตามการกระทำของเขา โดยไม่มีอคติ จงประพฤติตนด้วยความยำเกรงตลอดเวลาที่ท่านอยู่ในโลกนี้” (1ปต.1:17)
ด้วยเหตุนี้…หากว่าคุณเคารพยำเกรงพระเจ้าแห่งฟ้าสวรรค์อย่างแท้จริง (ฉธบ.10:20) คุณจะไม่มีทางเป็นคนมีอคติที่ลำเอียงเล่นพวกเป็นอันขาด คุณจะไม่ตัดสินเรื่องใดโดยความลำเอียง แม้ว่า
คนหมู่มากจะตัดสินกันอย่างนั้นก็ตาม “อย่าทำชั่วตามอย่างคนจำนวนมากที่เขาทำกันนั้นเลย อย่าอ้างพยานลำเอียงเข้าข้างคนหมู่มาก จะทำให้ขาดความยุติธรรมไป” (อพยพ.23:2)
พี่น้องที่รัก ! พระเจ้ากำชับคุณไม่ให้มีอคติต่อผู้ใด ไม่ว่าเขาจะเป็นคนจนหรือคนรวย พระองค์กำชับคุณตัดสินความอย่างยุติธรรมและไม่ให้ลำเอียงเข้าข้างผู้ใด ไม่ว่าจะเป็น “ไพร่” หรือ “อำมาตย์” (เจ้า) “เจ้าอย่าพิพากษาด้วยความอยุติธรรม เจ้าอย่าลำเอียงเข้าข้างคนจนหรือเห็นแก่หน้าผู้เป็นใหญ่ แต่เจ้าจงพิพากษาเพื่อนบ้านของเจ้าด้วยความชอบธรรม” (เลวีนิติ 19:15)
ดังนั้น วันนี้อย่าให้คุณเป็นคนโง่ที่มีอคติลำเอียงเข้าข้างผู้ใด เพราะความรัก ความโกรธ ความกลัว หรือ ความเขลา แต่จงเป็นคนที่เที่ยงตรงและเที่ยงธรรมอย่างพระเจ้าทรงประสงค์จะให้ทำ!
ธงชัย ประดับชนานุรัตน์
ข่าวประชาสัมพันธ์
- เพื่อความปลอดภัยวันเสาร์นี้ ของดกลุ่มสามัคคีธรรม Sing & Join ค่ะ
- อาทิตย์นี้มาฟังคำเทศนาดีๆจาก ดร.เสรี หล่อกัณภัย และมาอธิษฐานร่วมกันเพื่อประเทศของเรา
- อธิษฐานเผื่อสถานการณ์โลกด้วย – ภัยพิบัติทางธรรมชาติ ภัยก่อการร้าย ความเสื่อมโทรมลงทางศีลธรรม ฯลฯ
- เจอกันพรุ่งนี้นะคะ ขอพระเจ้าคุ้มครองให้เดินทางมาที่คริสตจักรได้โดยปลอดภัย