ความโง่ ความชั่ว และความเกียจคร้าน
พระธรรม ปัญญาจารย์ 10:1-20
อ้างอิง สภษ.10:32;16:14;26:27;13:16;14:3;18:2,7;29:2;31:4;15:2;19:10;20:4;24:30-34
บทนำ ในชีวิตของเรามีโอกาสประสบสิ่งเลวร้ายเสมอ หากว่า เราพูดหรือทำอะไรโง่ ๆ
ดังนั้น เราต้องระมัดระวังในการดำเนินชีวิตของเรา อย่าพูดหรือทำอะไรโง่ ๆ แต่ให้มีสติปัญญา มีจิตสำนึก มีคุณธรรม และมีความสุข!
บทเรียน
10:1 “แมลงวันตาย ย่อมทำให้น้ำมันหอมบูดเหม็นไป ความเขลาเพียงเล็กน้อยก็สามารถทำลายปัญญาและ เกียรติยศ
(Dead flies make the perfumer’s ointment give off a stench;so a little folly outweighs wisdom and honor.)
10:2 “จิตใจของคนมีปัญญา ย่อมนำไปทางขวามือของเขา แต่จิตใจของคนเขลา ย่อมนำไปทางซ้ายมือของเขา”
(A wise man’s heart inclines him to the right,but a fool’s heart to the left.)
10:3 “แม้เมื่อคนเขลากำลังเดินไปตามทาง เขาก็ขาดสติ และมักแสดงแก่ทุกคนว่า ตนเป็นคนเขลา”
(Even when the fool walks on the road, he lacks sense,and he says to everyone that he is a fool.)
10:4 “ถ้าอารมณ์โกรธของผู้ครอบครองพลุ่งขึ้นต่อท่าน อย่าลุกจากที่ของท่าน เพราะว่าอารมณ์เย็นย่อมระงับความผิดใหญ่หลวงไว้ได้”
(If the anger of the ruler rises against you, do not leave your place,for calmness will lay great offenses to rest.)
10:5 “มีสิ่งสามานย์ที่ข้าพเจ้าเห็นภายใต้ดวงอาทิตย์ ประหนึ่งว่าเป็นความผิดซึ่งมาจากผู้มีอำนาจ”
(There is an evil that I have seen under the sun, as it were an error proceeding from the ruler:)
10:6 “คือคนเขลาถูกแต่งตั้งไว้ในตำแหน่งสูงใหญ่ และคนมั่งคั่งรับตำแหน่งต่ำต้อย”
(folly is set in many high places, and the rich sit in a low place. )
10:7 “ข้าพเจ้าเห็นทาสขี่ม้า และเจ้านายเดินที่พื้นดินอย่างทาส”
(I have seen slaves on horses, and princes walking on the ground like slaves.)
10:8 “ผู้ใดขุดบ่อไว้ ผู้นั้นจะตกลงในบ่อนั้น ผู้ใดพังกำแพงทะลุเข้าไป งูจะขบกัดผู้นั้น”
(He who digs a pit will fall into it,and a serpent will bite him who breaks through a wall.)
10:9 “ผู้ใดสกัดหิน ผู้นั้นอาจเจ็บเพราะหินนั้น ผู้ใดผ่าขอนไม้ ผู้นั้นจะประสบอันตรายเพราะขอนไม้นั้นได้”
(He who quarries stones is hurt by them,and he who splits logs is endangered by them.)
10:10 “ถ้าขวานทื่อแล้ว และเขาไม่ลับให้คมเขาก็ต้องออกแรงมาก แต่ประโยชน์ของปัญญาคือการนำมาซึ่งความสำเร็จ”
(If the iron is blunt, and one does not sharpen the edge,he must use more strength,but wisdom helps one to succeed.)
10:11 “ถ้างูขบเสียก่อนที่ทำให้มันเชื่อง หมองูก็ไม่ได้ประโยชน์อะไรแล้ว”
(If the serpent bites before it is charmed,there is no advantage to the charmer.)
10:12 “ถ้อยคำจากปากของผู้มีปัญญาทำให้เขาเป็นที่โปรดปราน แต่ริมฝีปากของคนเขลาจะเผาผลาญตัวเขาเสีย”
(The words of a wise man’s mouth win him favor,but the lips of a fool consume him.)
10:13 “ถ้อยคำจากปากของเขาเป็นความเขลาตั้งแต่เริ่มปริปาก ตอนจบของคำพูดก็เป็นความบ้าบออย่างร้าย”
(The beginning of the words of his mouth is foolishness,and the end of his talk is evil madness.)
10:14 “คนเขลาพูดมากซ้ำซาก มนุษย์ไม่รู้ว่าอะไรจะเกิดขึ้น ใครจะบอกเขาได้ว่าจะเกิดอะไรขึ้นเมื่อเขาจากไป?”
(A fool multiplies words,though no man knows what is to be,and who can tell him what will be after him?)
10:15 “การตรากตรำของคนเขลาทำให้เขาเหน็ดเหนื่อย เพราะว่าเขาไม่รู้จักทางเข้าเมือง”
(The toil of a fool wearies him,for he does not know the way to the city.)
10:16 “โอ แผ่นดินเอ๋ย วิบัติแก่เจ้าเมื่อกษัตริย์ของเจ้าเป็นเพียงคนรับใช้ และเจ้านายทั้งหลายของเจ้ามีการเลี้ยงกัน สนุกสนานแต่เช้า”
(Woe to you, O land, when your king is a child,and your princes feast in the morning!)
10:17 “โอ แผ่นดินเอ๋ย เจ้าจะเป็นสุข เมื่อกษัตริย์ของเจ้ามาจากตระกูลของขุนนาง และเจ้านายของเจ้ามีการเลี้ยงตามกาลเทศะเพื่อจะมีกำลังวังชา มิใช่จะดื่มให้มึนเมา”
(Happy are you, O land, when your king is the son of the nobility,and your princes feast at the proper time,for strength, and not for drunkenness!)
10:18 “เพราะความขี้เกียจ หลังคาจึงทรุดพังลง และเพราะความเกียจคร้าน เรือนจึงรั่วเฉอะแฉะ”
(Through sloth the roof sinks in,and through indolence the house leaks.)
10:19 “อาหารทำให้คนหัวเราะ และเหล้าองุ่นทำให้ชีวิตชื่นบานและเงินก็จัดให้ได้ทุกอย่าง”
(Bread is made for laughter,and wine gladdens life,and money answers everything.)
10:20 “อย่าแช่งด่าพระราชา เออ แม้แต่ในความคิดก็อย่าเลยและอย่าแช่งคนมั่งมี แม้เจ้าอยู่ในห้องนอนของเจ้า เพราะนกในอากาศจะคาบเสียงของเจ้าไปหรือตัวที่มีปีกจะเล่าเรื่องนั้น”
(Even in your thoughts, do not curse the king,nor in your bedroom curse the rich,for a bird of the air will carry your voice,or some winged creature tell the matter.)
ข้อมูลมีประโยชน์
10:1 “ความเขลาเพียงเล็กน้อย” (a little folly ) = ความโง่เขลานิดหน่อย ใน 2 พกษ.20:12-19 มีตัวอย่างที่ชัดเจนมากในสมัยของกษัตริย์เฮเซคียาห์ – สภษ.13:16;18:2
“ทำลาย” (outweighs) = บั่นทอน หรือภาษาฮีบรูแปลตรงตัวได้ว่า “มีน้ำหนักมากกว่า”
10:2 “ทางขวามือ…ทางซ้ายมือ” (to the right… to the left.) = ความถูกต้อง…ความชั่วร้าย
= แสดงถึงความดี และความชั่ว เปรียบเทียบกับ มธ.25:33-34,41
หรืออาจหมายถึงสิ่งที่ดีที่สุดกับสิ่งที่ดีน้อยกว่าเทียบได้กับ ปฐก.48:13-20
10:3 “ทุกคน” (everyone) –สภษ.13:16
10:4 “อารมณ์เย็นย่อมระงับความผิดใหญ่หลวงไว้ได้” (calmness will lay great offenses to rest.)
= ความสงบสยบความผิดพลาดใหญ่หลวงได้ –สภษ.16:14
10:5 “ความผิดซึ่งมาจากผู้มีอำนาจ” (an error proceeding from the ruler) = ดูข้อสังเกตของปัญญาจารย์เกี่ยวกับการปกครองของมนุษย์ ในข้อ 6-7,16-17,20;3:16;4:1-3,13-16;5:8-9;8:2-6,10-11;9:17, 10:6-7 -ดู สภษ.19:10;30:21-22
10:6 “คนโง่ได้ตำแหน่งสูง” (folly is set in many high places ) -สภษ.29:2
10:7 “เจ้านายเดินที่พื้นดินอย่างทาส” (princes walking on the ground like slaves) –สภษ.19:10
10:8 “ผู้ใดขุดบ่อไว้ ผู้นั้นจะตกลงในบ่อนั้น” (who digs a pit will fall into it) –สดด.7:15;57:6; สภษ.26:27
“ผู้ใดพังกำแพงทะลุเข้าไป งูจะขบกัดผู้นั้น” (serpent will bite him who breaks through a wall)
–อสธ.2:23;สดด.9:16;อมส.5:19
10:9 “ผู้ใดผ่าขอนไม้ ผู้นั้นจะประสบอันตรายเพราะขอนไม้นั้นได้” (who quarries stones is hurt by them) –สภษ.26:27
10:11 “ถ้างูขบเสียก่อนที่ทำให้มันเชื่อง” (If the serpent bites before it is charmed) –สดด.58:5;อสย.3:3
10:12 “ถ้อยคำ” (The words) = หัวข้อที่นิยมกันในวรรณกรรมปัญญานิพนธ์ ดูตัวอย่างเช่น ในสุภาษิต 15 และยากอบ 3:2-12
“ถ้อยคำจากปากของผู้มีปัญญาทำให้เขาเป็นที่โปรดปราน” (The words of a wise man’s mouth win him favor) = ถ้อยคำของคนฉลาดนั้นน่าฟัง –สภษ.10:32
“แต่ริมฝีปากของคนเขลาจะเผาผลาญตัวเขาเสีย” (but the lips of a fool consume him. ) = คนโง่ย่อยยับเพราะลมปากของตัวเอง –สภษ.10:6;14:3;15:2;18:7
10:14 “คนเขลาพูดมากซ้ำซาก” (fool multiplies words) = ต่อความยาวสาวความยืดไม่รู้จบ
“ใครจะบอกเขาได้ว่าจะเกิดอะไรขึ้นเมื่อเขาจากไป” (who can tell him what will be after him)
= ไม่มีใครรู้ว่าจะเกิดอะไรขึ้นในภายหลัง –ปญจ.9:1
10:15 “เขาไม่รู้จักทางเข้าเมือง” (he does not know the way to the city) = สำนวนภาษิตที่บ่งบอกถึงความโง่อย่างสุด ๆ คือ โง่กว่าธรรมดา เพราะไม่รู้แม้แต่ทางเข้าเมือง (ปท.10:3)
10:16 “วิบัติแก่เจ้า เมื่อกษัตริย์ของเจ้าเป็นเพียงคนรับใช้” (Woe to you, O land, when your king is a child) = เมื่อมีคนใช้เป็นกษัตริย์ -4:3;2พกษ.15:8-25;ฮชย.7:3-7, แสดงถึงผู้ชิงบัลลังก์ที่อายุไม่ยืน และข้าราชการสำนักที่โหดร้าย ซึ่งทำให้อิสราเอลตกต่ำลงเร็วยิ่งขึ้น –อสย.3:4-5,12
10:17 “มิใช่จะดื่มให้มึนเมา” (not for drunkenness!) = ไม่ใช่เพื่อเมามาย –ฉธบ.14:26;1ซมอ.25:36; สภษ.31:4
10:18 “เพราะความเกียจคร้านเรือนจึงรั่วเฉอะแฉะ” ( through indolence the house leaks.) -4:5; สภษ.20:4,24:30-34
10:19 “เหล้าองุ่นทำให้ชีวิตชื่นบาน” (wine gladdens life) –ปฐก.14:18;วนฉ.9:13
“เงินก็จัดให้ได้ทุกอย่าง” (money answers everything) = เงินคือคำตอบสำหรับทุกสิ่ง
= อาจเป็นคำเหน็บแนมค่านิยมของคนเรา หรืออาจเป็นการแนะนำให้หาเลี้ยงชีพด้วยรายได้แทนที่จะเอาแค่รื่นเริง หรือต้องการสื่อว่า เงินนั้น ใช้ประโยชน์ได้หลากหลายยิ่งนัก (ลก.16:9)
10:20 “อย่าแช่งด่าพระราชา” (not curse the king) –อพย.22:28
คำถามนำอภิปราย
- คุณเคยทำอะไรโง่ ๆ ที่ก่อเกิดความเสียหายต่อ
1) ตัวคุณเอง
2) ครอบครัว
3) องค์กร/หน่อยงาน/ที่ทำงาน
4) คริสตจักร
5) บุคคลหนึ่งบุคคลใด/กลุ่มใดบ้างหรือไม่? เรื่องอะไร? ผลที่เกิดขึ้นคืออะไร?
- ทุกวันนี้ ใจของคุณมีแนวโน้มไปตามทางใด?
…..1) ความถูกต้อง
…..2) ความชั่วร้าย?
แล้วคุณจัดการให้อยู่ในทางของพระเจ้าอย่างต่อเนื่องได้อย่างไร?
- คุณกำลังหรือยังคงเดินไปบนหนทางของความโง่อย่างไม่สำนึกตัวอยู่หรือไม่? ในเรื่องอะไร? ส่งผลกระทบอะไรต่อคุณหรือคนรอบข้างบ้าง?
- คุณเคยหุนหันพลันแล่นลาออกจากที่ใดที่หนึ่งหรือทิ้งหน้าที่ไป เพราะว่าผู้ที่อยู่สูงกว่าคุณโกรธใส่คุณหรือทำให้คุณโกรธบ้างหรือไม่? แล้วผลเป็นอย่างไร? และคุณรู้สึกอย่างไร?
- คุณเห็นสภาวะน่ากระอักกระอ่วนที่คนที่ไม่เหมาะสมได้อยู่ในตำแหน่งดูแลหรือปกครองหรือไม่? แล้วเกิดอะไรตามมา?
- คุณเคยตกลงไปในหลุมที่คุณขุดเองบ้างหรือไม่? หรือคุณเคยเห็นใครตกลงไปในหลุมที่เขาขุดเองบ้าง? เรื่องอะไร? หรือคุณเคยได้รับผลกระทบหรือได้รับผลเสียอะไรจากการกระทำของตัวคุณเองบ้างหรือไม่? ในเรื่องอะไร?
- คุณเคยทำงานหนักแบบไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควรและต่อมาคุณปรับเปลี่ยนตัวเอง (โดยเฉพาะอย่างยิ่งพัฒนาทักษะ) จนเกิดทักษะสามารถทำงานได้ดีขึ้นกว่าเดิมบ้างหรือไม่? เรื่องอะไร? และผลเป็นอย่างไร?
- คุณเคยเกิดความเสียหายเพราะการกระทำอะไรที่ผิดจังหวะหรือผิดเวลาหรือไม่? ในเรื่องอะไร?
- คุณเคยเสียหายเพราะปากของตัวคุณเองบ้างหรือไม่? ในเรื่องอะไร?
- คุณเห็นด้วยหรือไม่ว่า “เงินคือคำตอบสำหรับทุกคน” หรือ “เงินจัดให้ได้ทุกอย่าง” สิ่งที่คุณคิดนี้ส่งผลอย่างไรต่อการดำเนินชีวิตการทำงานหรือการรับใช้ของคุณบ้าง? หรือคุณเคยเห็นใครที่คิดเช่นนั้นบ้าง? แล้วผลที่ตามมาเป็นอย่างไร?
ศจ.ธงชัย ประดับชนานุรัตน์